donderdag 18 oktober 2012

Gelukkig, ik ben niet normaal

Eindelijk is het bevestigd. Ik heb een mentale afwijking. En wel eentje die onherroepelijk leidt tot schizofrenie, depressies, angstaanvallen, autimse, drugs en alcohol misbruik. Tenminste, dat blijkt uit nieuw onderzoek door het Karolinska Instituut in Zweden.

Het is nu dus wetenschappelijk aangetoond: iedereen die creatief is, is niet normaal. Immers, creatieve mensen krijgen met hoge mate van waarschijnlijkheid te maken met de genoemde symptomen die bij 'normale' mensen niet of slechts zelden voorkomen. Het onderzoek suggereert zelfs dat creativiteit voorkomt uit de mentale afwijking. Ofwel:  alleen met een mentale afwijking kan creativiteit ontstaan.



Ik beschouw mijzelf als creatief persoon. Ik schrijf, teken, denk en probeer altijd door creatief denken niet alledaagse oplossingen te bedenken voor allerlei alledaagse zaken. Maar dat betekent dus dat ik mentale afwijking heb. Ik ben er gelukkig mee.

Maar eigenlijk bewijst die onderzoek eigenlijk iets heel anders: wetenschap (het klassieke begrip) en 'gevoel' (romantisch begrip) zijn twee werelden die zo ver van elkaar afstaan dat ze elkaar niet begrijpen. Creatieveling hebben romantisch begrip, zij beschouwen de wereld als een samenhangende vorm, zonder zich druk te maken over onderliggende structuren en indelingen. De rationelen beschouwen de wereld als een verzameling van onderliggende structuren die in te delen zijn in hokjes, die weer in te delen zijn in kleinere hokjes enzovoort, en waarbij tussen de hokjes verklaarbare, rationale verbanden gelegd kunnen worden. De rationele benadering wordt door de creatievelingen gezien als saai, oninteressant en weinig zeggend, omdat zij uitgaan van de vorm als geheel, en rationelen van het wat en hoe. Die twee gezichtspunten zijn onverenigbaar. Vrouwen komen van Venus (de creatieve, holistische beschouwing), mannen komen van Mars (de rationele denkwijze).

Onze huidige Westerse maatschappij is een op rationaliteit gebaseerde samenleving. Alles moet in hokjes passen, moet ergens toe behoren. Alles moet verklaard worden, de reden waarom wij zoveel wetenschappers opleiden. Alles moet een reden hebben, een oorzaak, een gevolg en een verband. En alles wat niet buiten de door de wetenschap bepaalde begrenzingen van de rede behoort, wordt als niet normaal aangeduid.

Dat is op zich al één van de redenen waarom zij die tot de creatievelingen behoren, als niet normaal worden aangeduid: zij handelen immers buiten de logica van de vastgestelde en rationeel geaccepteerde rede om. Omdat de samenleving deze rede als 'normaal' heeft bestempeld, ben je uiteraard 'niet-normaal' als je daarbuiten denkt en doet. Dat is een te beredeneren gevolg van het volgen van de rede.

Maar bekeken vanuit de creatievelingen kan je het natuurlijk ook omdraaien: voor hen is hun eigen, vormelijk beschouwde wereld, normaal. En is het strikt volgen van de rede eigenlijk niet normaal. Het zal niet gebeuren, maar stel dat er onderzoek (= handelen volgens de regels van de rede en daarmee dus niet mogelijk door creatievelingen die immers per definitie niet handelen volgens de rede) gedaan zou worden door de creatievelingen, dan zouden zij stellen dat iedereen die niet creatief is abnormaal is, omdat ze niet autistisch zijn, geen depressies hebben enzovoort. Het is dus maar van welke kant het beschouwd wordt.

Daarnaast: misschien is er een oorzakelijk verband (dus middels de rede te verklaren) tussen creatief zijn en het krijgen van depressies, aan de drugs of drank raken, angststoornissen en schizofrenie. Dat zou kunnen zijn omdat de creatieveling zo 'vastloopt'  in onze door rede bepaalde maatschappij, dat hij of zij er geestelijk aan onderdoor gaat. De mentale afwijking is dan niet bepaald door het al dan niet creatief zijn, maar door de gevolgen van het bosten en onverenigbaar zijn van het klassieke begrip en het romantische begrip. Dat is een conclusie die niet in het onderzoek naar voren komt maar net zo valide is als hetgeen wel geconcludeerd wordt.

Vervolgens wordt gesteld dat nu dankzij deze nieuwe inzichten, een nieuwe weg voor genezing gevonden kan worden. Genezing van wat? Elimineren van de creativiteit? Ervoor zorgen dat er geen kunstenaars en echt grote wetenschappers (Einstein behoorde ook tot de groep creatievelingen) meer voorkomen?
Ik heb daar een goed boek over gelezen dat ik iedereen kan aanraden: "Wij" van Jevgeni Zamjatin, waarin een samenleving beschreven wordt die volledig bestuurd én gecontroleerd wordt door de rede. Waarin feitelijk geen plaats is voor creativiteit omdat die altijd tot onvrede leidt en een gelukkig samenleving het doel is waar naar gestreefd moet worden. Liefde, gevoel en emotie moeten dan uitgebannen worden, want die leiden immers tot verdriet, depressie, ongelukkig zijn. En die geestelijke stemmingen leiden weer tot drugs, drank, schizofrenie, depressie, ja, zelfs zelfmoord, kortom al die zaken die al genoemd zijn. En dus staat de samenleving niet toe dat romantisch begrip kan ontkiemen.

Hoewel 'Wij" al in 1921 is geschreven, wat erin beschreven staat komt griezelig overeen met het onderzoek dat het onderwerp is van deze blog. Misschien hadden de onderzoekers eerst "Wij" moeten lezen.

Art lovers have long known that Van Gogh — who chopped off his ear — suffered from mental illness. Fans of Virginia Woolf know that the author — who killed herself — was frequently depressed. A new study from Sweden's Karolinska Institute suggests that an artist's creativity may be linked to his or her mental illness
The brightest and most creative minds present and past — many responsible for art, literature, and music — are treated more frequently for mental illness when compared to the general population.
By studying 1.2 million patients, including both in-hospital and outpatient care, researchers found that artists and scientists — as well as their relatives in creative professions — were members of families that showed a greater history of bipolar disease,schizophrenia, depression, anxiety, autism, drug and alcohol abuse, ADHD, anorexia, and suicide.
Results also confirmed that bipolar disease was more common in creative professional populations such as authors, dancers, and photographers. Writers had an even more specific correlation with psychiatric diseases than general creative people and were twice as likely to commit suicide. 
Evidence of the link between mental illness and creative genius raises the possibility for new mental health treatments in the future.  "If one takes the view that certain phenomena associated with the patient's illness are beneficial, it opens the way for a new approach to treatment," says Simon Kyaga, consultant in psychiatry and doctoral student at the Karolinska Institute's department of medical epidemiology and biostatistics.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten