Wat gisteren in Oslo gebeurt is, is diep triest. Met bomaanslagen wordt tegenwoordig nog wel rekening gehouden en over het algemeen blijft het aantal slachtoffers daarbij, uitzonderingen zoals in Madrid en London daargelaten, beperkt. Maar met een automatisch wapen het vuur openen op jongeren variërend in leeftijd van 14 tot 25 jaar die zich slechts voor hun idealen inzetten door lid te zijn van een gerespecteerde politieke partij, en daarbij 90 slachtoffers te maken, is een nieuw dieptepunt.
Al jaren worden wij gewaarschuwd voor het islamitisch fundamentalisme, maar deze incidenten in Oslo waren, zo lijkt nu, het werk van één enkele Noorse christen fundamentalist. Een christen, het geloof waar naastenliefde zo voorop staat.
Maar dat brengt mij wel bij wat ik wil betogen: christen fundamentalisten zijn net zo gevaarlijk als moslim fundamentalisten of joods fundamentalisten of wat voor fundamentalisten ook. Fundamentalisme op zich is gevaarlijk omdat het uitgaat van het met alle mogelijke middelen opleggen van de eigen overtuiging aan anderen. En het lijkt erop dat er steeds meer fundamentalisme is, ook in onze ‘beschaafde’ westerse wereld.
Heel dichtbij in Nederland is er de bekende ‘zwarte kousen’ gemeenschap. Hoewel het fundamentalisme daar nog redelijk verborgen is, het is er wel. Je wordt in gemeentes die tot de ‘Bible Belt’ behoren nog steeds tot persona non grata verklaard als je zondags je gras maait of het zwembad bezoekt. Ook dat is fundamentalisme, maar met gebruik van milde middelen. Erger is het als je weigert je kinderen in te laten enten tegen polio of andere ziektes vanwege je fundamentalistische overtuiging. Dat begint al een misdadige vorm aan te nemen.
In Amerika heb je de ‘tea party’. Die bestaat voornamelijk uit fundamentalistische christenen. Met denkbeelden die je op zijn zachts gezegd fascistisch zou kunnen noemen en dat alles gebaseerd op waan ideeën door een te letterlijke interpretatie van millennium oude geschriften en deze als universele waarheid te beschouwen.
En wat joods fundamentalisme veroorzaakt kunnen we dagelijks volgen als het Midden Oosten weer eens in het nieuws is.
Ik ben van mening dat de wereld beter af zou zijn als iedereen agnostisch zou zijn. Er zijn dan immers geen geloofsovertuigingen meer die mensen aan kunnen zetten tot dit soort krankzinnige daden, er zou geen jihad zijn, geen IRA, geen Israël in het Midden Oosten.
Maar ik ben realist genoeg om te weten dat dan politiek fundamentalisme de overhand zou krijgen, met dezelfde uitwassen, met dezelfde gevolgen. En ook daarvan weten we inmiddels waar dat toe leidt: stalinisme, nazisme, fascisme, noem maar op. Omdat politiek fundamentalisme voortkomt uit het verlangen naar meer macht en totale controle. Het is blijkbaar een eigenschap van de mens. Zolang er mensen zijn, zullen incidenten zoals in Oslo optreden. Zal er een jihad zijn, zal er een tea-party zijn, zullen groepen elkaar bestrijden en zal het leven van ‘de anderen’ minderwaardig zijn.
Eigenlijk is de wereld beter af zonder mensen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten