Griekenland

Het blijft de gemoederen bezighouden: moet Europe Griekenland nu wel of niet opnieuw financieel steunen? De meerderheid van de bevolking van de meeste West-Europese landen is tegen, maar op regeringsniveau wordt steeds maar weer met klem benadrukt dat steunen het beste is wat we kunnen doen.

Ik zou het graag willen geloven, maar ik mis de onderbouwing. Niemand heeft mij tot nu toe uit kunnen leggen wat nu precies de voor- en nadelen zijn van het al dan niet failliet laten gaan van een land. Natuurlijk, er staan obligaties uit bij de ECB die bij een failliet van Griekenland niet veel waard meer zullen zijn, maar voor hoeveel geld is dat? En wat zou de waarde over pakweg 10 jaar zijn als Griekenland na een faillissement een herstart heeft gemaakt?

Dat is immers het mooie aan een land: het kan failliet gaan, en op dat moment is dat vervelend voor de schuldeisers, maar het land is daarmee niet verdwenen. Het houdt niet op te bestaan, zoals meestal wel het geval met een failliet bedrijf. Er zullen ook dan nog Grieken blijven en die zullen ook nog wel een zeker Bruto Nationaal Product kunnen bereiken, en dan is het lijkt me toch weer gewoon ‘business as usual’. Natuurlijk, voor de Grieken zal er wel wat veranderen want de staat heeft geen geld meer. Dus geen uitkeringen, geen pensioenen, geen scholen, geen ambtenaren, in ieder geval niet zolang er geen inkomsten zijn van de staat. Maar dat is natuurlijk ook tijdelijk. Een staat als Griekenland zal altijd inkomsten hebben: via de export, uit toerisme, uit BTW en uit andere belastingen. En als de Griek merkt dat de enige manier om scholing, overheidstaken, uitkeringen en pensioenen te verkrijgen, betalen van belasting is, zal de neiging om dit niet te doen misschien ook wat afnemen.

En daarmee bereik je precies hetzelfde als met de financiële steun: de condities waaronder die gegeven wordt zijn er met name op gericht dat de overheid bezuinigd en een strakker belasting regime gaat voeren om de inkomsten kant te verbeteren. En dat is tegen de zin van de Grieken zelf. Nu de regering van Griekenland op omvallen staat en de oppositie niet van plan lijkt om zich bij de condities neer te leggen, is het nog maar de vraag of de financiële injectie doorgaat. En daarmee roepen ze zelf het faillissement over zich uit, zonder dat de oorzaak van de problemen echter opgelost zijn. Dat is een big-bang scenario, waar uiteindelijk wel iets goeds uit voort zal kunnen komen, maar die toch voor een redelijk tijd het land in volledig chaos zal storten.

Daarom stel ik een andere methode voor: omdat Griekenland zelf niet in staat blijkt te zijn de interne problemen op te lossen, én omdat daardoor de stabiliteit van de Eurozone blijkbaar in gevaar komt en alle Europeanen opdraaien voor de onwil van de Grieken, moet Europa de interne problemen van Griekenland gaan oplossen. Het grootste probleem in Griekenland is corruptie en onderbetaalde belastinginspecteurs. Dus stuur 10.000 belastinginspecteurs voor een jaar naar Griekenland en laat ze daar achterstallige belasting innen. Laat Griekenland ermee akkoord gaan dat er een wet ingevoerd wordt die iedereen de mogelijkheid biedt om alle niet-betaalde belasting van de afgelopen vijf jaar alsnog vrijwillig en zonder boete binnen 2 maanden te voldoen, zoniet dan wordt 100% boete geheven. Vervolgens kunnen de 10.000 inspecteurs een jaar lang geld gaan innen nadat ze de administratie op orde hebben gemaakt.

Dat kost wat (600 miljoen) maar dat is niets vergeleken bij de steun (85 miljard) of de obligaties bij de ECB (maar hoeveel dat is weet niemand geloof ik). In ieder geval is het een verkoopbaar verhaal. Lid zin van een club geeft rechten maar ook plichten. Als je als lid je plichten niet nakomt, mag je verwachten dat er ingegrepen wordt. En Griekenland heeft verzaakt zijn plichten na te komen. Dus is het niet vreemd dat Europa dan ingrijpt.

Tijdens deze belastinginhaalslag kan Europa ook beginnen met de sanering en privatisering van staatsbedrijven in Griekenland.  Ook dat zal met pakweg 5000 saneerders wel kunnen.

Ik verwacht dat met deze acties zo rond de 25 miljard aan inkomsten gegenereerd kunnen worden (11 miljoen inwoners die gemiddeld 500 euro per jaar belasting verzwegen hebben) voor Griekenland en 25 miljard aan uitgaven bespaard door de saneringen. Dat is toch al 50 miljard. En dat is een zeer behoudende schatting. In ieder geval zou daarmee een forse stap gezet zijn richting herstel van de patiënt.

Het zal wel niet gebeuren, Europa zal uiteindelijk de voorwaarden afzwakken en er zal geld gestort blijven worden in de bodemloze put die Griekenland heet. Ik vraag me toch af of het failliet laten gaan niet gewoon een betere optie is.